Welkom op de website van Belgische Saffraan!
Linda (°1957) en Marc (°1955) zijn geboren en getogen Antwerpenaren. Tijdens hun studiejaren woonden ze in Gent, waar ze mekaar ook leerden kennen.
Een sprong in de tijd brengt ze naar Morkhoven. Toen ze daar in 2012 begonnen experimenteren met het telen van saffraan, ging er voor hen een totaal nieuwe wereld open. Ze kwamen in contact met nieuwe klanten, collega’s, bakkers, (culinaire) journalisten en -fotografen, chocolatiers, chefs, boeren, ondernemers, diensten uit de privé- en openbare sector. Spannend, leerrijk en inspirerend. Ze kregen vragen, bijzondere uitnodigingen, voorstellen en antwoordden zowat elke keer met ‘ja, ok’. Hierdoor beleefden ze geweldige ervaringen, ontstonden nieuwe vriendschappen en verschillende samenwerkingen met gepassioneerde producenten. Op hun beurt leidde dit tot vele nieuwe producten waar ze best fier op mogen zijn!
De start van hun avontuur
Toen ze mekaar eind jaren 80 leerden kennen, werkten ze als student in de horeca. Na het behalen van hun diploma’s, bleven ze verschillende jobs combineren. Stilzitten is nooit hun motto geweest. Ze verbouwden ondertussen eigenhandig hun eerste huisje en reisden nadien veel en ver, op een soms eigenzinnige manier.
Een 10-tal jaren later brachten hun kinderen wat meer rust en regelmaat in hun leven. Linda bleef thuis om full-time voor de kinderen te zorgen. Marc werkte in het onderwijs en was daarnaast als zelfstandige aan de slag in totaal verschillende jobs. Toen de kinderen groter waren, werkte Linda een aantal jaren in het onderwijs en startte daarna als zelfstandige in de geestelijke gezondheidszorg.
Na ruim 55 jaar in Antwerpen gewoond te hebben, was het voor hen tijd om groener en rustiger te gaan wonen. Dat dit zou betekenen dat ze een totaal ander soort leven tegemoet gingen, wisten ze toen nog niet.
In juli 2010 kochten ze een oude Kempense boerderij met een tuin en een weiland van ruim 1ha. Het weidse zicht vanuit het huis op de velden en de rust, maakte hun keuze voor deze boerderij niet moeilijk. Het idee was om de boerderij om te vormen tot eigen woonst en B&B.
Voorjaar 2011 begon de eerste, voorzichtige oogst uit de groentetuin. Ze stelden zichzelf al die tijd de vraag wat ze met de rest van de grond zouden doen. Dat ze duurzaam zouden werken, stond vast. Marc volgde zijn hart en ging zich verder bijscholen in ecologisch tuinieren, als aanvulling op zijn jarenlange ervaring en leerschool van de ‘vava’. Zo geraakte hij geïnspireerd om een fruitgaard aan te leggen met antieke, zeldzame fruitrassen (appels, peren, perziken en pruimen).
Linda verdiepte zich verder op het B&B verhaal en zocht uit hoe ze haar passie voor koken en het ‘zorgen voor’ vorm kon geven. Voor Linda was het AGA fornuis zowat het epicentrum van de woning. Marc vond je regelmatig in de tuin.
Waarom niet?
Het saffraanverhaal ontstond eigenlijk tijdens de paasvakantie van 2012, in het noorden van Bretagne. Bij het lezen van een artikel over een psychologe die het roer omgooide en een saffraankwekerij begon, begon het bij hen ook te kriebelen. Het artikel las als een trein en ze werden geprikkeld: ‘hoe zou saffraan het doen op Kempense zandgrond?’
‘Gewoon doen en dan zien we wat de oogst zegt’, volgens Marc. Hun eerste oogst (2012) was – volgens de sympathieke Bretoense dame – een succes te noemen. Zij gaat gewoonweg uit van een nulopbrengst, het eerste jaar. Ze haalden meer dan 50% en dat was voor Marc voldoende om te besluiten er professioneel mee te starten.
Het verdiepen in de teelt van saffraan, de behandeling en de verwerking kon beginnen. Ieder in ‘zijn’ gebied: Marc zocht uit hoe het nieuwe plantgoed het best zou gedijen, Linda experimenteerde met nieuwe recepten. De fascinatie voor dit prachtproduct steeg gaandeweg. De velden werden uitgebreid. In 2013 is de eerste Vlaamse saffraanboerderij een feit. ‘Belgische Saffraan’ wordt boven de doopvont gehouden.
De eerste chefs die hun saffraan als ‘top’ bestempelden, waren Seppe Nobels (Instroom Academy) en Wouter Keersmaeckers (De Schone van Boskoop). Zij zijn na al die jaren nog steeds fervente fans, naast menige andere topchefs, chocolatiers, bakkers, patissiers ea talenten.
Saffrocaat valt in de prijzen
Eén van hun eerste producten die ze lanceerden, was hun Saffrocaat: een advocaat op basis van verse eitjes met saffraan. Hiermee kaapten ze in juni 2014 de eerste prijs weg op de internationale Hoogvlieger Fish&Chips wedstrijd. Hun Saffrocaat werd hiermee bekroond als meest unieke en innovatieve streekproduct van de landen rond de Kanaalzone (België, Nederland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk).
In 2014 kregen ze het HIB (Handmade in Belgium) label en HIB vroeg hen (samen met 3 collega’s uit verschillende disciplines) een prototype te ontwerpen om de HIB-wedstrijd ‘Belgian Beauty 2015‘ op gang te trappen. Koningin Mathilde was op de prijsuitreiking en kreeg een gesaffraneerde tricolore mee: een potje pure saffraan, de Saffrocaat classic en een chocolade versie. Ook ministers Didier Reynders en Herman Van Rompuy kregen uit hun handen een gesaffraneerde tricolore van Belgische Saffraan mee naar huis. Verpakt in een ‘Moöbius Trash Design’ tablet en gemaakt in de arbeidszorgateliers van kringwinkel Zuiderkempen te Geel, met hout dat gerecupereerd werd van onverkoopbare meubels uit de Kringwinkels. Koningin Mathilde loofde het sociale aspect en hun durf bij het opzetten van de saffraanteelt.
De eerste markten en pop-up winkels
Met AAPKO (Antwerpse Ambachtelijke Producten Kollektief), openden ze gedurende 3 maanden (oktober-december 2014) een pop up store in hartje Antwerpen. Collega’s-streekproducenten Amielo, Migino Delicious Oils, Alhiers en Bieren Van Begeerte waren mee van de partij. In de eindejaarsperiode 2015 stonden ze samen met (streek)producenten in 2 pop up stores.
Ondertussen nemen ze deel aan MARTA boerenmarkten in Antwerpen. Bioboeren, kleine producenten, duurzame initiatieven rond lokale en ecologische voeding zetten hun markttenten op op diverse locaties in het Antwerpse. In 2015 werd ook LINDA Limburg boven het doopvont gehouden. Ook daar waren ze bij. Later volgden de ‘Kraakvers’ en ‘Merwt’ boerenmarkten en sloten ze zich aan bij het ‘Boeren en Buren’ collectief.
Meer leuke samenwerkingen
Voor ‘Week van de Smaak 2015′ werden ze gevraagd om een niet-evidente samenwerking aan te gaan met een collega HIB-er. Het werd keramiste Katja Van Breedam, die op hun vraag een uniek foodie item maakte: een wit porseleinen vijzel met stamper/lepeltje om je eigen saffraanpoeder te malen. Een perfect cadeau voor elke hobbykok!
Voorjaar 2016 mocht dan hun saffraan mee met top groente- en Jong Keukengeweld chef Seppe Nobels (Graanmarkt 13, Antwerpen) op missie voor Toerisme Vlaanderen in de vorm van een praline. Ook de Amielo honing werd door topchocolatier Dominique Persoone gecombineerd met de enige echte Belgische Saffraan als relatiegeschenk voor de missie naar hét food-event door Rolling Pin in Graz (Oostenrijk).
Activiteiten op de saffraanboerderij
In 2015 namen Marc en Linda het initiatief om een benefiet te organiseren ten voordele van de slachtoffers van de aardbevingen in Nepal. Dit in samenwerking met de vzw ‘Just Solidarity’ en vele sympathieke collega’s streekproducenten. Dat herhaalden ze nog 2X. Hierdoor konden ze voor enkele zeer behoeftige mensen in Nepal een 12-tal shelters en 3 huizen sponsoren.
Vanaf maart 2015 werden ze door een filmploeg gevolgd om de saffraanteelt het jaar rond in beeld te brengen met alles wat erbij komt kijken. Deze DVD ‘Het rode goud’ (18 min) kreeg de eerste prijs op een wedstrijd voor documentairemakers. Hij is verkrijgbaar in de shop.
Ook het Innovatiesteunpunt volgde Belgische Saffraan ivm een Europees project rond innovatieve landbouw (AgriSpin). Later mochten ze voor een Europese delegatie hun innovatief project voorstellen op de ‘Foodinnovation Academy on Tour’.
Met ‘Saffron Secrets‘ wonnen ze de Belgian Beauty 2016 als beste Belgisch souvenir. Ze mochten de prijs in ontvangst nemen van Minister Didier Reynders, Staatssecretaris Pieter De Crem en HKH Prinses Astrid. Een organisatie van Handmade in Belgium (Unizo) in het bijzijn van 250 diplomaten.
Nieuwe innovatieve producten
December 2016 lanceerden ze hun SFFRN London Dry Gin, een sublieme, zachte gin met kardemom, kaneel, oranjebloesem en saffraantoetsen. Nooit eerder werd een saffraangin op deze manier op de markt gebracht. Ze hadden hiermee gewoonweg een wereldprimeur! Deze SFFRN gin werd door VIBE Distillers uit Herentals op de ‘old fashioned way’ gemaakt. Lokaler kon echt niet!
Verschillende topchefs en ginkenners proefden hem en hun besluit was unaniem: ‘top! zelfs bij het gebruik van een tonic blijft de saffraan overeind!’
Belgische Saffraan in de pers
Zomer 2017 verscheen ‘Vers van ‘t veld‘, door culinair journalist Agnes Goyvaerts en fotograaf Heikki Verdurme. Beiden gingen ze de boer op en bezochten kwekers met passie voor hun vak. Het is een lees-/kijk- en kookboek geworden. Agnes vertelt het verhaal achter het product, Heikki zorgt voor prachtfoto’s en een aantal recepten. Topchef Broes Tavernier (‘t Vijfde Seizoen te Aalter) neemt het grootste deel van de recepten op zich. Een aanrader voor wie van een mooi uitziend kookboek houdt met boeiende verhalen en erg leuke recepten die zeer haalbaar zijn om zelf aan de slag te gaan.
Verder werd het verhaal, de kwaliteit en de marketing van Belgische Saffraan door menige uitgevers en journalisten opgepikt. Hun verhaal verscheen in verschillende culinaire magazines en jaarboeken (Smaak, Culinaire Ambiance, Delicious, Njam, Foodprint, De Standaard Magazine, Citta, De Morgen Magazine, kookboeken (Jeroen Meus, Seppe Nobels), VAB Magazine, Plus-Magazine, AUDI Magazine, Nespresso, Grappa, Seasons Magazine, Libelle Lekker, Libelle Nest, Stadstuinieren Magazine en andere geschreven pers (kranten, weekbladen, streekbladen,..). Zelfs een mooie reportage voor Toerisme Antwerpen ontbrak niet, samen met reportages op ATV, AVS, RTV Kempen, Toerisme Vlaanderen, VRT nieuwsdienst, Eén, Kanaal Z, VTM, Vier, Vitaya, NJAM TV, Plattelands TV,… Ook Angelo Dorny weidde er een paar reportages aan en kookte op zijn YouTube kanaal een heerlijke maaltijd met hun saffraan. De Madammen van Radio 2 kwamen op bezoek en verder kregen ze behoorlijk wat aandacht van buitenlandse pers. Ze werden ambassadeurs voor de Kempen door Toerisme Vlaanderen (‘Vlaanderen Smaakt’), waarbij een uitgebreide media campagne volgde.
Ook mochten ze de kick offs van Jong Keukengeweld bijwonen, presentaties geven op internationale evenementen, deelnemen aan Innovatietours, buitenlandse pers ontvangen (Franse, Finse, Chinese, Nederlandse).
Hun saffraan reisde mee op buitenlandse reizen van Toerisme Vlaanderen. In Bejing, Moskou en Graz konden genodigden proeven van dè Belgische Saffraan en van de Vlaamse gastronomie en haar streekproducten.
De rollercoaster blijft doorgaan.
Volg hun verhalen verder op sociale mediakanalen (Facebook en Instagram).
Duurzaam saffraan telen
Het duurzame aspect vind je in elk onderdeel van het bedrijf van Marc en Linda terug (saffraanteelt én B&B). Ze integreren innovatieve, ‘planeetvriendelijke’ teeltwijzen in hun groenten- en fruittuin, net zoals in hun saffraanteelt. Ze lieten zich eveneens inspireren door het RLKGN, die de tuinen ontwierp en inheemse plantensoorten aanplantte, naar originele Kempense landschapsstructuren. De meterslange houtwallen zorgen voor een grote vogel- en vlinderdiversiteit. Dat bevordert het eco-evenwicht. Valken en uilen trekken ze aan om de eventuele overlast van knaagdieren in te dijken. Poezen van buren helpen daarbij ook een handje.
Marc is de man van het buitenwerk en schuwt gif of chemicaliën: geen herbiciden, pesticiden noch fungiciden en geen kunstmeststoffen in of op zijn grond! Dat resulteert in een intensieve teelt, want het onkruidvrij houden is handwerk. Smaakspecialisten (chefs e.a. culinaire specialisten) erkennen verschillen in smaak en aroma en blijven trouw aan de pure en kwalitatieve saffraan die zij telen. Voor Marc en Linda primeert de kwaliteit boven de kwantiteit. Elk stampertje passeert bij wijze van spreken door hun handen. Geen externe werkkrachten dus. In de zoektocht naar de meest ideale grondbehandeling, werd er getest en getest: van pinguïnmest, over bv geiten-, koeien- en ezelmest. De organische stoffen, gecombineerd en/of afgewisseld met anorganisch materiaal, werden andermaal getest en getest, genoteerd, in statistieken gegoten en beoordeeld. Sinds 2016 werken ze met effectieve micro organismen (E.M.), zowel in de tuin als binnen. Het principe is simpel, logisch en is een innovatieve manier om aan landbouw te doen. Het boek ‘An earth saving revolution. Means to resolve our world problems trough Effective Microorganisms’ van Teruo Higa is een echte eye-opener geweest. De basis is de samenhang tussen alle levende organismen en het zoeken en herstellen van eventuele onevenwichten. De Agriton producten, waarmee ze zelf werken, verdelen ze ook. Ze worden verkocht in de hoevewinkel. Kijk hiervoor bij ‘producten’.
De dieren op de saffraanboerderij
Buiten de (zeer beperkte) machines voor de bewerking van de grond, zijn er een aantal dieren die in meer of mindere mate betrokken zijn in het saffraan verhaal.
Stan was de trouwe huishond en bewaker van het terrein. In mei 2020 hebben ze Stan helaas moeten laten gaan. Frieda (een zwarte Riesenschnauzer) zal zijn taken gaandeweg overnemen.
Emiel, de wilde steenuil, die regelmatig te spotten is rond de saffraanvelden en die verondersteld wordt het woelmuizenbestand onder controle te houden. Marijn, de valk, die zijn eigen B&B heeft op zo’n 7m hoogte, naast het bakhuisje. Van daaruit kan hij de muizen en jonge konijntjes (tja…) uitkiezen. De 5 ezels: Vladimir, Poirot, Vordjack en Billie en Boris van buren, die een deel van de weiden schoon grazen en die een topproductie aan zuivere mest geven, goed voor menige fruitbomen en -hagen.
De Campine kipjes of het Kempens hoen zijn Kempens erfgoed. Linda en Marc zijn er trotse ambassadeurs van. Ze leggen kleine, witte eieren en bij een teveel aan hanen, krijgen ze een nieuwe thuis of worden ze na een rondscharrelend leven, geslacht en opgegeten. De smaak doet wat denken aan fazant: stevig, iets donkerder en lekker.
De Indische loopeendjes Spic en Span houden de saffraan velden en de moestuin vrij van slakken.
Duurzaam ondernemen
Doordat Marc en Linda duurzaam en durvend ondernemen, kregen ze van Groen Plus Provincie Antwerpen in 2015 de Groene Pluim. Een erg fijne erkenning van een oprecht en kritisch publiek!
Mede dankzij steun van Toerisme Provincie Antwerpen, creëerden ze een ‘Saffraan Info Punt‘. Het is een plek waar je ook als individuele bezoeker wat meer over saffraanteelt te weten komt. Je kan er ook verpozen, na een wandeling of een fietstocht. Zoals het in hun filosofie past, maakten ze het S.I.P. grotendeels uit gerecycleerd materiaal.
De B&B ‘Art.14’ is sinds 17 juni 2018 een feit! Het duurzame aspect werd in het ganse B&B en vakantiewoning-concept uiteraard doorgetrokken. Ze zijn haast volledig energie zelfvoorzienend, dankzij de zonnepanelen, zonneboiler en de geothermische warmtepomp.
Ook hier wordt het gebruik van de effectieve micro organismen toegepast. Omdat ze overtuigd zijn van hun effectiviteit ter bevordering van het gezondheidsevenwicht. Voor henzelf, hun gasten én de dieren.
In juni 2021 ontvingen ze als eerste kleinschalige logies het internationaal duurzaamheidslabel Green Key.
